Chlorek potasu

Chlorek potasu

, zwany też Kalium chloratum, to nieorganiczny związek chemiczny z grupy chlorków. Naturalnie występujący jako minerał – sylwin. Znajduje się też w karnalicie oraz kainicie.

Potas jest najważniejszym kationem wewnątrzkomórkowym i jednym z najważniejszych elektrolitów. Jest składnikiem cytoplazmy komórkowej. Powoduje zwiększenie przepuszczalności błon komórkowych, przeciwdziała pęcznieniu komórek. Jego obecność jest niezbędna do syntezy białek w rybosomach. Jest również niezbędnym elementem wielu procesów enzymatycznych. Warunkuje prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i mięśni. Razem z sodem i chlorkami stanowi najważniejszą część składową płynów pozakomórkowych. Ma wpływ na gospodarkę wodną, kwasowo-zasadową organizmu, bierze udział w utrzymaniu ciśnienia osmotycznego. Odgrywa ważną rolę w przemianie węglowodanów. Sole potasu po podaniu z reguły dobrze wchłaniają się z przewodu pokarmowego (wyjątek stanowią fosforany, siarczany i winiany). Stężenie potasu we krwi wynosi 3,5–5,5 mmol/l. W płynie wewnątrzkomórkowym znajduje się ok. 95% całkowitej ilości potasu w organizmie, a jego stężenie wynosi tam 150 mmol/l. Potas wydalany jest przede wszystkim z moczem, a w trakcie wysiłku fizycznego także z potem.
Chlorek potasu jest substancją farmaceutyczną stosowaną głównie w przypadkach niedoboru jonów potasu. Podobnie jak inne sole potasowe działa drażniąco na przewód pokarmowy, dlatego też jako substancja lecznicza powinna być podawana doustnie po posiłku, najlepiej z sokiem owocowym czy zsiadłym mlekiem (z uwagi na nieprzyjemny smak). Wykorzystywany jest  także w zatruciach glikozydami naparstnicy, hiperaldosteronizmie pierwotnym i wtórnym, miastenii. Rzadziej w nadpobudliwości mięśnia sercowego.

Jest surowcem farmaceutycznym stosowanym w recepturze aptecznej i szpitalnej do przyrządzania mieszanek płynnych, ewentualnie z dodatkiem środków poprawiających walor smakowy. Substancja recepturowa może być łączona w preparatach z innymi solami.
Sole potasowe w sytuacjach leczenia terapeutycznego powinny być ściśle kontrolowane, gdyż przedawkowanie może doprowadzić nawet do zatrzymania pracy serca.

Ciekawostką jest, iż chlorek potasu wraz tiopentalem oraz pankuronium (lek zwiotczający mięśnie) jest wykorzystywany do wykonywania wyroków śmierci przez zastrzyk trucizny.

Przeciwwskazania:
Hiperkaliemia, ostra i przewlekła niewydolność nerek, niewydolność kory nadnerczy, hipowolemia z hiponatremią, stosowanie leków moczopędnych oszczędzających potas. Stosowanie tabletek przeciwwskazane jest w przypadkach owrzodzenia żołądka lub jelit. Pozajelitowo stosować bardzo ostrożnie u osób z rozległym mechanicznym uszkodzeniem tkanek ze względu na ryzyko wystąpienia rabdomiolizy. Należy zachować ostrożność w chorobach serca, po oparzeniach,
w stanach ostrego odwodnienia.

Poza przemysłem farmaceutycznym chlorek potasu stosowany jest :
W produkcji nawozów sztucznych,
W przemyśle chemicznym do wytwarzania metalicznego potasu i wodorotlenku potasu,
W przemyśle spożywczym (jako dodatek do żywności)
Jako środek gaśniczy